Margin là gì? Cách sử dụng margin trong chứng khoán, tiền điện tử, Forex

Trong đầu tư tài chính việc sử dụng giao dịch ký quỹ (margin) rất phổ biến và được cung cấp bởi hầu hết các công ty môi giới. Đây làm công cụ giúp cho trader có thể gia tăng tài sản nhanh chóng nhưng cũng có thể biến họ thành “vô sản”.

Vậy margin là gì? Cách chơi margin ra sao? Trong bài viết hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu công cụ đầy sức mạnh này để có thể tận dụng một cách hiệu quả.

The Margin Calculator is powered by Investing.com

Margin là gì?

Margin hay còn gọi là ký quỹ là một hình thức sử dụng đòn bẩy tài chính từ một khoản vay được cung cấp bởi các công ty môi giới cho trader để thực hiện giao dịch các sản phẩm tài chính.

Một số thuật ngữ trong giao dịch margin:

Thuật ngữ	Ý nghĩa
Tài khoản ký quỹ (Margin account)	Một tài khoản được sử dụng để giao dịch ký quỹ, phân biệt với tài khoản giao dịch thông thường từ việc có thể dùng để vay tiền từ công ty môi giới.
Đòn bẩy tài chính (Leverage)	Tỷ lệ cho vay của công ty môi giới đối với trader, ví dụ tỷ lệ 1:2 có nghĩa là với 01 phần tiền gốc, trader có thể vay 02 phần tiền từ công ty môi giới.
Lãi vay ký quỹ (Margin interest)	Mức lãi suất tính trên khoản vay đối với trader. Thông thường mức lãi suất này sẽ cao hơn lãi suất ngân hàng.
Tỷ lệ ký quỹ ban đầu (Initial margin ratio)	Tỷ lệ giá trị vốn thực yêu cầu so với giá trị sản phẩm dự kiến giao dịch để có thể mở vị thế mua bán.
Tỷ lệ ký quỹ duy trì (Maintenance Margin ratio)	Tỷ lệ giá trị vốn thực cần có so với giá trị sản phẩm dự kiến giao dịch ký quỹ để duy trì vị thế mua bán sau khi thực hiện lệnh.
Thời gian vay (Loan term)	Quy định về số ngày tối đa cho khoản vay ký quỹ. Ví dụ, thông thường chứng khoán Việt Nam áp dụng thời gian tối đa 90 ngày cho một lần vay margin.
Gia hạn khoản vay (Loan term extension)	Sau khoảng thời gian tối đa được vay quý kỹ, trader có thể gia hạn thêm theo quy định của từng công ty môi giới.
Lãi suất quá hạn (Overdue margin interest)	Mức lãi suất áp dụng cho việc sử dụng khoản vay ký quỹ quá thời gian quy định. Thông thường mức lãi suất này cao gấp 1,5 đến 2 lần so với mức lãi suất ký quỹ ban đầu.
Lệnh dừng ký quỹ (Margin Call)	Cảnh báo về việc thực hiện lệnh dừng ký quỹ khi mức lỗ chạm tỷ lệ quy định của công ty môi giới. Ví dụ thông thường, mức call margin ở các công ty môi giới Việt Nam là lỗ 30%/sản phẩm giao dịch.
Lệnh bán cưỡng bức (Force-sell)	Lệnh tự động đóng vị thế mua bán của trader khi tỷ lệ ký quỹ duy trì đối với sản phẩm giao dịch bị vi phạm.

Phân biệt giao dịch ký quỹ trong chứng khoán cơ sở, phái sinh và ký quỹ trong forex, tiền điện tử

Trong giao dịch chứng khoán cơ sở tại Việt Nam, trader phải trả một khoản lãi vay khá cao cho việc giao dịch ký quỹ. Dao động từ 9 – 14 % tùy vào từng công ty môi giới, nếu để quá thời gian vay margin, mức lãi suất này có thể tăng gấp 1.5 -2 lần.

Đối với chứng khoán phái sinh tại Việt Nam và quốc tế, trader thường không phải trả lãi vay margin mà chỉ chịu một khoản phí duy trì vị thế qua ngày hay qua đêm gọi là swap.

Đối với giao dịch ký quỹ trong forex, tiền điện tử hay hình thức giao dịch hợp đồng chênh lệch CFD chứng khoán thì trader sẽ không bị tính phí lãi vay margin, thay vào đó là một khoản phí qua đêm (Swap) để duy trì vị thế giao dịch qua ngày.

Ví dụ minh họa việc sử dụng margin trong chứng khoán

Để hiểu rõ về việc sử dụng margin, đặc biệt trong chứng khoán, chúng ta hãy so sánh các ví dụ minh họa dưới đây:

Trader sử dụng số vốn ban đầu khoảng 25.000.000 VNĐ (~ 1100 USD) để đầu tư

Ví dụ 1: Không sử dụng margin trong giao dịch

Mở vị thế mua cổ phiếu HPG giá 50.000 VNĐ/cổ phiếu:

Sức mua tối đa: 25.000.000 VNĐ

Số lượng mua tối đa: 500 cổ phiếu.

Khi có mức lãi/ lỗ +/-5% => số tiền lãi/ lỗ: 25.000.000 * (+/-5%) = +/-1.250.000 VNĐ

Ví dụ 2: Sử dụng margin trên chứng khoán Việt Nam

Tỷ lệ margin 1:1 đối với cổ phiếu HPG. Lãi vay 12%/ năm (~ 0,03288 %/ ngày)

Sức mua tối đa: 50.000.000 VNĐ (25 triệu vốn tự có + 25 triệu vốn vay margin)

Số lượng mua tối đa: 1000 cổ phiếu

Khi mức lãi/lỗ +/- 5%

Số tiền lãi/lỗ: 50.000.000 * 5% = 2.500.000 VNĐ

Mức sinh lời trên vốn chủ sở hữu: 2.500.000 / 25.000.000 = 10%

Mức lỗ trên vốn chủ sở hữu: 2.500.000 /25.000.000 = 10%

Ví dụ 3: Sử dụng margin trên chứng khoán quốc tế

Do quy định pháp luật về việc công dân Việt Nam sinh số tại Việt Nam không được giao dịch chứng khoán cơ sở quốc tế nên phần này sẽ lấy ví dụ từ việc sử dụng margin trên chứng khoán qua hình thức hợp đồng chênh lệch CFD được cung cấp bởi các công ty môi giới quốc tế hoạt động phổ biến tại Việt Nam.

Mở vị thế mua cổ phiếu Apple (AAPL) tỷ lệ margin 1:20 (cung cấp bởi công ty môi giới MiTrade), với mức giá 145 USD/cổ phiếu.

Vốn chủ sở hữu	1100 USD
Tỷ lệ margin	1:20
Tỷ lệ ký quỹ yêu cầu	Tỷ lệ ký quỹ ban đầu + tỷ lệ ký quỹ duy trì = 7,5 %
Sức mua tối đa	1100 / 7,5% = 14.666,67 USD Cho vay: 14.666,67-1100 = 13.566,67 USD
Số lượng mua tối đa	~ 101 cổ phiếu
Lưu ý	Nếu trader mua tối đa 101 cổ phiếu thì mức call margin sẽ ~ 5%
Lãi 5% /ngày	14.666,67 * 5% = 733,33 USD Mức sinh lời: 733,33 /1100 = 66,67%
Lỗ 5%/ngày	14.666,67 * 5% = 733,33 USD => Số vốn còn lại 1100 – 733,33 = 366,67 USD Mức lỗ trên vốn chủ sở hữu: 733,33 / 11000 = 66,67%

Như vậy, khi margin càng cao thì mức lãi/ lỗ với vị thế mua bán càng cao. Trên thực tế trader còn phải trả các khoản thuế phí liên quan đến giao dịch và phí vay margin (đối với chứng khoán cơ sở). Chính vì vậy, nếu duy trì vị thế nhiều ngày thì mức thuế phí này sẽ ảnh hưởng tới lợi nhuận của trader, đặc biệt trong trường hợp vị thế bị lỗ.

Trader có thể dễ dàng chơi margin tại các thị trường tài chính bằng cách tạo một tài khoản trực tuyến tại các công ty môi giới cung cấp dịch vụ margin. Việc lựa chọn công ty môi giới sẽ phụ thuộc vào loại hình đầu tư mà trader mong muốn như cổ phiếu Việt Nam hay cổ phiếu quốc tế, forex, tiền điện tử… và tỷ lệ margin tại các sàn môi giới này. Trong phần tiếp theo chúng ta sẽ tìm hiểu về các công ty môi giới với mức margin cho các thị trường.

Tỷ lệ margin của các thị trường trên các sàn giao dịch khác nhau

Đối với mỗi thị trường tài chính và công ty môi giới khác nhau sẽ có những tỷ lệ margin khác nhau. Trader cần nắm rõ các tỷ lệ margin này để lựa chọn sản phẩm đầu tư và phân bổ nguồn vốn hợp lý.

Tỷ lệ margin tại thị trường chứng khoán Việt Nam

Công ty môi giới	Chứng khoán cơ sở	Chứng khoán phái sinh
Công ty VPS	+ Lãi vay margin: 0,038889 %/ngày hay 14 %/năm + Lãi suất quá hạn: 1,5 * lãi suất trong hạn (21%/năm) + Thời hạn vay: 90 ngày + Tỷ lệ ký quỹ ban đầu: 100% + Tỷ lệ ký quỹ duy trì: 35% + Tỷ lệ ký quỹ xử lý: 30%	+ Lãi vay margin: 0 + Tỷ lệ ký quỹ ban đầu: 13% + Ký quỹ biến đổi: Số lượng HĐ * (Giá HĐ – Giá vốn) * hệ số nhân + Tổng ký quỹ yêu cầu: Kỹ quỹ ban đầu + ký quỹ biến đổi.
Công ty Vndirect	+ Lãi vay margin: 0,03425%/ngày hay 12,5 %/năm + Lãi suất quá hạn: 1,5 * lãi suất trong hạn (18,75 %/năm) + Thời hạn vay: 90 ngày + Tỷ lệ ký quỹ ban đầu: 100% + Tỷ lệ ký quỹ duy trì 90% + Tỷ lệ ký quỹ xử lý: 85%	+ Lãi vay margin: 0 + Tỷ lệ ký quỹ ban đầu: 13,5% + Ký quỹ biến đổi: Số lượng HĐ * (Giá HĐ – Giá vốn) * hệ số nhân + Tổng ký quỹ yêu cầu: Kỹ quỹ ban đầu + ký quỹ biến đổi.
Công ty Pinetree	+ Lãi vay margin: 0,024657%/ngày hay 9 %/năm + Lãi suất quá hạn: 1,5 * lãi suất trong hạn (13,5 %/năm) + Thời hạn vay: 90 ngày + Tỷ lệ ký quỹ ban đầu: tối thiểu 50% + Tỷ lệ ký quỹ duy trì 40% + Tỷ lệ ký quỹ xử lý: 35%	Không cung cấp

Nhà đầu tư sẽ phải chịu các khoản thuế phí giao dịch liên quan. Với giao dịch phái sinh sẽ bao gồm thêm phí quản lý vị thế.

Tỷ lệ margin tại thị trường tài chính quốc tế

Thị trường	MiTrade	Fxpro	Etoro
Quy định	ASIC, CIMA	CySEC, FSCA, SCB	CySEC, FCA, ASIC, FSAS
Cổ phiếu	5% ~ 20%	4%	20% ~ 100%
Chỉ số chứng khoán	0,5% ~ 01%	0,5% ~ 01%	5% ~ 100 %
Forex	0,5% ~ 10%	0,5 %	3,3 % ~ 100%
Hàng hóa	0,5% ~ 10%	1%	10 % ~ 100%
Tiền điện tử	10% ~ 20%	5%	50% ~ 100%
Phí giao dịch	– Phí nạp/rút tiền: 0 – Phí hoa hồng: 0 – Phí qua đêm thấp – Spread: Thả nổi	– Phí nạp/rút tiền: 0 – Phí hoa hồng: 0 – Phí qua đêm: Thay đổi theo vị thế mua bán và số lượng lot. – Spread: thả nổi	– Phí nạp tiền: 0 – Phí rút tiền: 5 USD – Phí hoa hồng: 0 – Phí qua đêm: khá cao – Spread: thả nổi

*Tỷ lệ ký quỹ duy trì = tỷ lệ ký quỹ ban đầu * 50%

Ưu nhược điểm chơi margin – Nên hay không nên sử dụng margin

Ưu nhược điểm chơi margin

Sử dụng margin có những ưu điểm hấp dẫn người sử dụng:

– Giảm chi phí vốn đầu tư ban đầu: trong đầu tư tài chính việc giới hạn về số lượng lô giao dịch thường gây ra những cản trở nhất định đối với trader, đặc biệt những người có vốn nhỏ. Ví dụ cổ phiếu Amazon (AMZN) hiện tại có mức giá ~ 3355,73 USD/ cổ phiếu, nếu quy định là giao dịch tối thiểu 1 lot, trader cần ít nhất 3355,73 USD + phí giao dịch để có thể mua bán, nhưng với margin 1:20 (cung cấp bởi MiTrade), trader chỉ cần số vốn ban đầu ~ 167 USD để mua 1 lot.

– Khuếch đại lợi nhuận: nếu trader giao dịch với vốn gốc lãi 10% thì khi sử dụng margin 1:2 thì số lãi này sẽ tương ứng với 20%.

Nhược điểm sử dụng margin:

– Yêu cầu nhà đầu tư có kinh nghiệm và kiến thức đầu tư để tận dụng được lợi thế margin.

– Thường các công ty môi giới giới hạn thời gian cho vay margin với chứng khoán cơ sở. Ví dụ, các công ty môi giới Việt Nam thường giới hạn tối đa 90 ngày trên một lần vay margin.

– Giới hạn tỷ lệ và loại sản phẩm cho vay margin. Thông thường các công ty môi giới chỉ cung cấp margin cho các sản phẩm có giá trị và thanh khoản cao.

– Tiềm ẩn nhiều rủi ro khi giao dịch margin. Các rủi ro này sẽ được chỉ rõ trong mục 6 của bài viết.

Nên hay không nên sử dụng margin

Có nên sử dụng margin hay không là câu hỏi thường gặp ở những người mới tham gia thị trường bởi lẽ hầu hết những nhà đầu tư chuyên nghiệp đều sử dụng margin. Tại sao vậy? bởi lẽ margin là công cụ nhanh nhất giúp cho họ có được siêu lợi nhuận từ những khoản đầu tư của mình. Tuy nhiên, những người mới tham gia cần phải biết rằng margin là con dao hai lưỡi, nếu biết sử dụng nó hiệu quả thì nó sẽ sinh lời cho bạn, ngược lại, nó có thể lấy đi toàn bộ những gì bạn có, thậm chí biến bạn thành một kẻ vay nợ. Câu nên đặt ra ở đây là khi nào nên và không nên sử dụng margin?

Khi nào nên sử dụng margin

☑️ Khi trader có cơ sở vững chắc cho việc dự đoán xu hướng giá của mình thông qua các phân tích về thị trường và kỹ thuật đối với sản phẩm giao dịch.

☑️ Khi thị trường và sản phẩm giao dịch có xu hướng giá rõ ràng (tăng hoặc giảm).

☑️ Khi giao dịch ngắn hạn, chủ yếu với những người đầu cơ giao dịch trong ngày hay trong tuần.

☑️ Khi giao dịch sản phẩm có tính thanh khoản cao như các cổ phiếu blue chip, coin chính như BTC, ETH, LTC, cặp forex chính…

Khi nào không nên sử dụng margin

❎ Khi bạn mới tham gia thị trường, chưa có kinh nghiệm và kiến thức đầu tư. Không hiểu rõ về các rủi ro cũng như cách thức sử dụng margin hiệu quả.

❎ Không sử dụng margin để mua một sản phẩm tài chính mà có khả năng sinh lời thấp hơn lãi vay margin. Khi mở một lệnh mua bán, bạn cần có kỳ vọng và target chốt lời hoặc cắt lỗ và xác định khả năng vốn để so sánh với mức phí vay margin.

❎ Không sử dụng margin để mua cổ phiếu nhằm hưởng cổ tức hoặc đầu tư dài hạn. Nếu trader mua một cổ phiếu giữ dài hạn hoặc hưởng cổ tức với kỳ vọng thu nhập ổn định và bảo toàn vốn thì việc sử dụng margin không phải chiến lược đầu tư nên áp dụng.

❎ Không sử dụng margin trong các giai đoạn thị trường và sản phẩm tài chính không rõ xu hướng, vì điều này sẽ tạo ra nhiều rủi ro hơn cho trader.

Cách tận dụng margin để tối ưu hóa lợi nhuận

Dưới đây là các tips để trader tham khảo cho việc sử dụng margin nhằm tối ưu hóa lợi nhuận:

📜 Tránh call margin: Trader cần phải tính toán mức ký quỹ tối thiểu đối với sản phẩm giao dịch mà công ty môi giới quy định để đảm bảo không để vốn gốc giảm dưới mức giới hạn này. Cách tốt nhất là sử dụng công cụ dừng lỗ để thiết lập mức cắt lỗ dưới mức call margin, điều này cũng giúp trader chủ động trong vị thế giao dịch.

Tốt nhất đối với việc giao dịch margin số vốn lớn gấp 2 hoặc gấp 3 lần mức ký quỹ yêu cầu, để trader có tâm lý thoải mái và chủ động hơn trong giao dịch.

📜 Thử nghiệm giao dịch margin: Cách tốt nhất để bắt đầu giao dịch margin là thử nghiệm với số vốn nhỏ trên một hoặc nhiều sản phẩm trước. Điều này giúp cho trader trải nghiệm về lợi ích cũng như chi phí và rủi ro trong việc giao dịch margin, từ đó đưa ra các chiến lược mua bán cũng như lựa ra các sản phẩm thích hợp để sử dụng mức vốn lớn hơn.

Hoặc trader có thể sử dụng các tài khoản Demo cung cấp bởi các công ty môi giới để thử nghiệm giao dịch trước.

📜 Lựa chọn sản phẩm và khối lượng giao dịch phù hợp: Dựa vào số vốn ban đầu trader cần lựa chọn các sản phẩm với khối lượng giao dịch hợp lý để tránh bị động trong quá trình giao dịch margin.

Ví dụ, với 100 USD vốn ban đầu, khi chọn giao dịch giữa Bitcoin Cash và Litecoin với cùng mức ký quỹ 1:5, trader có thể lựa chọn giao dịch 0,1 lot Bitcoin Cash với mức yêu cầu ký quỹ ban đầu ~ 10 USD thay vì Litcoin với mức ký quỹ ban đầu là 31 USD, vì bạn cần một mức ký quỹ duy trì 10% với các giao dịch này nữa, đây cũng là cách để trader tránh việc call margin khi giá đi ngược xu hướng.

📜 Cân đối tỷ lệ margin hợp lý: Khi thị trường có rủi ro, trader nên cân nhắc việc hạ tỷ trọng margin, thậm chí có thể thoát hết các vị thể sử dụng margin để đảm bảo an toàn vốn. Ngược lại, trong một xu hướng thị trường rõ ràng, trader có thể sử dụng full margin để tận dụng cơ hội sinh lời.

📜 Lựa chọn công ty môi giới với mức phí margin thấp: Với những trader thường xuyên sử dụng margin thì phí margin có thể ảnh hưởng tương đối cao với lợi nhuận kiếm được, đặc biệt trong trường hợp không có lãi thì trader phải gánh thêm một khoản nợ phải trả.

📜 Giao dịch ngắn hạn: Trader cần có kỷ luật và tuân thủ nghiêm trong việc giao dịch margin. Trader luôn phải nhớ rằng mình cần trả một khoản lãi vay cho việc sử dụng margin, chính vì thế nếu duy trì một vị thế giao dịch margin quá lâu sẽ làm giảm lợi nhuận kiếm được.

Những rủi ro cần biết khi chơi margin

Nhận biết các rủi ro khi sử dụng margin là một điều tiên quyết đối với trader, vì điều này ảnh hưởng trực tiếp đến vốn đầu tư của họ khi xảy ra. Các rủi ro có thể bao gồm:

📉 Rủi ro về chi phí lãi vay margin: tỷ lệ margin đối với mỗi thị trường và công ty môi giới có quy định khác nhau, như được nêu trong mục 2 của bài viết này, chính vì thế trader cần kiếm được lợi nhuận lớn hơn mức lãi vay này để có lãi.

📉 Rủi ro thua lỗ cao từ call margin: đối với các vị thế sử dụng margin đều có quy định về mức ký quỹ tối thiểu và nếu trader không biết quản trị rủi ro họ sẽ rơi vào thế bị động và bắt buộc phải đóng vị thế giao dịch khi chạm mức này.

📉 Rủi ro từ việc cắt giảm tỷ lệ margin: đối với các trường hợp sản phẩm tài chính không còn đảm bảo đủ tiêu chuẩn cho vay margin như các vấn đề tài chính doanh nghiệp, tính minh bạch trong giao dịch, thanh khoản, giá… thì các công ty môi giới sẽ giảm tỷ lệ margin hoặc loại khỏi danh sách cho vay margin, điều này sẽ ảnh hưởng tới giá của sản phẩm và vị thế đang mở của trader.

📉 Áp lực tâm lý: việc sử dụng margin để giao dịch đi kèm với rủi ro thua lỗ luôn tạo ra áp lực tâm lý lớn hơn rất nhiều cho trader thay vì sử dụng vốn tự có của mình, chính vì vậy trader có thể đưa ra các phân tích hay quyết định sai lầm từ tác động tâm lý này.

Khi đã nắm được các rủi ro tiềm ẩn trong giao dịch margin, trader có thể đưa ra các nguyên tắc quản trị tốt hơn và sử dụng các cách tận dụng margin hiệu quả làm gia tăng lợi nhuận cho mình.

Kết luận

Như vậy, bài viết đã chi tiết các kiến thức cần biết liên quan đến giao dịch ký quỹ để bạn đọc tham khảo trước khi đưa ra quyết định sử dụng. Mặc dù, giao dịch margin không phải công cụ thích hợp cho tất cả các trader ngay khi mới tham gia thị trường nhưng tất cả trader có thể tự trau dồi thêm kiến thức và kinh nghiệm đầu tư để biến nó thành công cụ thích hợp với mình sau này.

Xin lưu ý, tất cả các hình thức đầu tư đều liên quan đến rủi ro, vì thế bạn nên sử dụng các công cụ quản lý rủi ro miễn phí như lệnh dừng lỗ, lệnh cắt lỗ dưới để kiểm soát rủi ro. Ngoài ra, bạn nên trang bị đầy đủ kiến thức trước khi tham gia thị trường tài chính để tránh mắc phải FOMO(hội chứng sợ bị bỏ rơi, mất cơ hội).

XEM THÊM:

Top 15 sàn giao dịch chứng khoán uy tín nhất Việt Nam gồm sàn chứng khoán trực tuyến

Bản chất copy trade là gì? Cách chơi copy trade trên các sàn copy trade uy tín

Giao dịch CFD là gì? Cách giao dịch CFD Cổ phiếu, Tiền ảo trên thị trường CFD ở Việt Nam

Rate this post